H συνεργασία της ΙΣΙΣ με την Ρωσία

Η Μόσχα λέει ότι είναι σε πόλεμο με την τζιχαντιστική ομάδα ΙΣΙΣ – αλλά και οι δύο πλευρές δε διαφωνούν στην πραγματοποίηση οικονομικών ευκαιριών εν μέσω της αιματοχυσίας.

Επίσημα, η κυβέρνηση της Συρίας του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ και οι Ρώσοι σύμμαχοί του είναι σε πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά μια εγκατάσταση φυσικού αερίου στη βόρεια Συρία υπό τον έλεγχο της τζιχαντιστικής ομάδας αποδεικνύουν ότι υπάρχουν οικονομικοί δεσμοί μεταξύ του Συριακού καθεστώτος και του Ισλαμικού Κράτους. Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους και αντάρτες της Συρίας, υπάρχει συνεργασία μεταξύ ΙΣΙΣ και μιας Ρωσικής εταιρείας ενέργειας, που έχει δεσμούς με τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η εγκατάσταση φυσικού αερίου Τουεϊνάν, που βρίσκεται περίπου 60 μίλια νοτιοδυτικά της εκ των πραγμάτων πρωτεύουσας του Ισλαμικού κράτους Ράκα, είναι η μεγαλύτερη τέτοια εγκατάσταση στη Συρία. Χτίστηκε από τη Ρωσική κατασκευαστική εταιρεία Stroytransgaz, η οποία ανήκει στο δισεκατομμυριούχο Γκέναντι Τιμτσένκο, στενού συνεργάτη του Πούτιν. Η σύνδεση της εταιρείας με το Κρεμλίνο είναι καλά τεκμηριωμένη: Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στο παρελθόν στη Stroytransgaz, μαζί με άλλες κρατικές εταιρίες του Τιμτσένκο, για την ενασχόληση με δραστηριότητες «που συνδέονται άμεσα με τον Πούτιν»  στην αντιπαράθεση σχετικά με την Ουκρανία.

Η ιστορία του αμφιλεγόμενου εργοστασίου περιλαμβάνει το καθεστώς Άσαντ, τους επιχειρηματίες Ρωσίας-Συρίας, το Ισλαμικό Κράτος, και μετριοπαθείς Συριακές ομάδες, οι οποίες από κοινού προσπάθησαν να ενεργοποιήσουν την εγκατάσταση για οικονομικά και υλικοτεχνικά οφέλη που θα μπορούσε να τους προσφέρει.

Η Συριακή κυβέρνηση αρχικά ανέθεσε τη σύμβαση για την κατασκευή της εγκατάστασης Τουεϊνάν στη Stroytransgaz το 2007. Η κατασκευή χρησιμοποίησε μια εταιρία Σύριου υπεργολάβου, την Hesco,  η οποία ανήκει στο Ρωσο-Σύριο διπλής εθνικότητας Χασουάνι. Τον περασμένο Νοέμβριο, το Υπουργείο Οικονομικών επέβαλε κυρώσεις στο Χασουάνι για δήθεν διαμεσολάβηση πωλήσεων πετρελαίου μεταξύ του Ισλαμικού κράτους και του καθεστώτος Άσαντ, κατηγορίες που ο ίδιος αρνείται.

Η συνεργασία μεταξύ Ηesco και Stroytransgaz είναι κάτι παραπάνω από μια συμφωνία. Οι εταιρείες έχουν εργαστεί σε κοινά προγράμματα στο Σουδάν, την Αλγερία, το Ιράκ, και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από το 2000, σύμφωνα με το γαμπρό του Χασουάνι, Γιούσεφ Αρμπάς, ο οποίος διευθύνει το γραφείο Hesco της Μόσχας.

Οι κατασκευές συνέχισαν με αργούς ρυθμούς έως ότου ένας συνασπισμός ομάδων ανταρτών της Συρίας κατέσχεσαν την εγκατάσταση σε μια κοινή επιχείρηση με την Αλ Κάιντα-που είναι συνδεδεμένη με την αλ Νούσρα Φτοντ τον Ιανουάριο του 2013. Ο Αμπού Χάλιντ, ένα μέλος της ταξιαρχίας Κουάις αλ Καράνι, η οποία ήταν ένα μέρος συνασπισμού των ανταρτών, δήλωσε ότι όταν εισήλθαν στην περιοχή, Ρωσικοί μηχανικοί και σύμβουλοι είχαν ήδη φύγει, αφήνοντας εργαζόμενους πίσω στη Συρία. «Αποφασίσαμε να προστατεύσουμε το εργοστάσιο, σκεφτήκαμε ότι ανήκει στο λαό της Συρίας από τη στιγμή που ανήκει στο Συριακό κράτος «, είπε.

Το ΙΣΙΣ έχει τον έλεγχο της εγκατάστασης από τις αρχές του 2014. Ένας ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε ότι μετά την κατάληψή της, η Stroytransgaz, μέσω του υπεργολάβου της Hesco, συνέχισε την κατασκευή της εγκατάστασης με την άδεια του ΙΣΙΣ. Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι Ρωσικοί μηχανικοί εργάζονται στην εγκατάσταση για να ολοκληρωθεί το έργο.

Η Συριακή κρατική εφημερίδα Τισρίν δημοσίευσε μια έκθεση που φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό. Τον Ιανουάριο του 2014 μετά την κατάληψη της εγκατάστασης από το ΙΣΙΣ, το έγγραφο που αναφέρουν πηγές της Συριακής κυβέρνησης, λέει ότι η Stroytransgaz είχε ολοκληρώσει το 80 τοις εκατό του έργου και αναμένεται να παραδώσει την εγκατάσταση στο καθεστώς κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Το άρθρο δεν αναφέρει ότι η εγκατάσταση ήταν υπό τον έλεγχο του ΙΣΙΣ.

Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Μπάτερ, ένας συνεργάτης που συνδέεται με το Τσάτμαν Χάουζ στο Λονδίνο, ο οποίος έχει δει μια επιστολή που γράφτηκε από το Χασουάνι εξηγώντας τις λεπτομέρειες του έργου, η πρώτη φάση της εγκατάστασης παραγωγής ξεκίνησε στα τέλη του 2014, και τέθηκε σε πλήρη λειτουργία κατά τη διάρκεια του 2015. «Μέρος του φυσικού αερίου πηγαίνει στο Χαλέπι, το οποίο λειτουργεί υπό την προστασία του ΙΣΙΣ, και το υπόλοιπο αντλείται σε Χομς και Δαμασκό», είπε.

Ο Αμπού Χάλιντ είπε ότι οι Ρώσοι μηχανικοί εξακολουθούν να εργάζονται στην εγκατάσταση, και ο Χασουάνι διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία με το ΙΣΙΣ και το καθεστώς για μια αμοιβαία επωφελή παραγωγή αερίου από την εγκατάσταση.

«Επιτρέπεται η Ρωσική εταιρεία να στείλει μηχανικούς και πλήρωμα με αντάλλαγμα ένα μεγάλο μερίδιο φυσικού αερίου και χρημάτων», είπε, χρησιμοποιώντας ένα ακρώνυμο για το ΙΣΙΣ και αποδίδοντας την πληροφορία σε Σύριους αντάρτες διοικητές που πολεμούν το ΙΣΙΣ στην περιοχή . «Οι εργαζόμενοι της Ρωσικής εταιρείας άλλαζαν βάρδιες μέσω μιας στρατιωτικής βάσης στο κυβερνείο της Χάμα».

Ο Χασουάνι απέρριψε τους ισχυρισμούς του Υπουργείου Οικονομικών ότι εργάστηκε ως διαμεσολαβητής σε συμφωνίες πετρελαίου μεταξύ του ΙΣΙΣ και του καθεστώτος Άσαντ. Αλλά ποτέ δεν έχει αρνηθεί τη συνέχιση του έργου Hesco σχετικά με την εγκατάσταση φυσικού αερίου μετά τη κατάληψή του από το ΙΣΙΣ.

Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας Τουεϊνάν που συμφωνήθηκαν μεταξύ του ΙΣΙΣ και της Ηesco αναφέρθηκαν για πρώτη φορά από τα Συριακά τον Οκτώβριο του 2014. Η ομάδα ισχυρίστηκε ότι η Ηesco υπέγραψε συμφωνία με το ΙΣΙΣ υποσχόμενη να αφήσει το μεγαλύτερο κομμάτι κερδών για αυτούς. Τον Οκτώβριο του 2015, οι Financial Times ανέφεραν ότι το αέριο που παράγεται στο εργοστάσιο εστάλη στο θερμοηλεκτρικό σταθμό στο Χαλέπι που βρίσκεται υπό την κατάληψη του ΙΣΙΣ. Η συμφωνία παρέχει 50 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας για το καθεστώς, ενώ το ΙΣΙΣ λαμβάνει το 70 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας και 300 βαρέλια συμπυκνωμάτων. Οι μηχανικοί που εργάστηκαν στο εργοστάσιο δήλωσαν στους Financial Times ότι η Ηesco στέλνει επίσης στο ΙΣΙΣ περίπου $ 50.000 κάθε μήνα για να προστατεύσει τον πολύτιμο εξοπλισμό της.

Ενώ η Συρία παραμένει πολιτικά διασπασμένη, η συμφωνία με την εγκατάσταση φυσικού αερίου Τουεϊνάν δείχνει ότι τα αντίπαλα κόμματα εξακολουθούν να πραγματοποιούν οικονομικές συμφωνίες εν μέσω του πολέμου. Ο Άρον Λάντ, εκδότης του Carnegie Endowment για την ιστοσελίδα Διεθνούς Ειρήνης «η Συρία σε κρίση», είπε ότι υπάρχουν παρόμοιες συμφωνίες φυσικού αερίου και πετρελαίου σε όλη τη Συρία. «Υπάρχουν μεταξύ του ΙΣΙΣ και του καθεστώτος, αλλά και μεταξύ του ΙΣΙΣ και αντίπαλων σουνιτών ανταρτών, μεταξύ των Κούρδων και του καθεστώτος, Κούρδων και ανταρτών, των ανταρτών και του καθεστώτος, και ούτω καθεξής», είπε.

«Υπάρχουν πολλές ανεπίσημες εμπορικές συνδέσεις που προκύπτουν μεταξύ ένοπλων ομάδων, λαθρεμπόρων, ή ιδιωτικών επιχειρήσεων για να καλυφθούν τα κενά μεταξύ των διαφόρων πλευρών, καθώς η χώρα καταρρέει, ενώ τα εθνικά όργανα, υποδομές, και ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας αναγκαστικά θα παραμένουν κοινόχρηστα.»

Πηγή: foreignpolicy

Σαφίγια